Những nấc thang trong sự nghiệp lập trình

Hôm trước, có người em đồng nghiệp hỏi mình về những bài viết cũ trên blog của mình vì em ấy đôi khi muốn tìm lại. Trong đó có một series em quan tâm về những nấc thang trong sự nghiệp của lập trình viên. Hồi xưa, mình từng viết một series bài về chủ đề này và cũng được viral đồ ... mà thôi, tạm bỏ qua. Nhân đợt nghỉ lễ, mình suy nghĩ về chủ đề này lại để thử đưa ra một góc nhìn mới mẻ hơn và ngắn gọn hơn. Mình viết lại cho những anh em nào quan tâm.

Sau hơn 21 năm đi làm, mình cảm nhận rằng cuộc đời lập trình chỉ xoay quanh ở 3 nấc thang:

• Thợ học việc
• Thợ lành nghề
• Nghệ nhân

Ở mỗi nấc thang sẽ tập trung vào những kĩ năng khác nhau.

Khi chập chững đi làm, mình là một người thợ học việc. Lúc này, chỉ tập trung vào học cách làm của những người đi trước. Cách làm ở đây là: làm sao cho đúng, code sao cho đúng, hành xử sao cho đúng.

Khi trở thành một người thợ lành nghề, thì ngoài am tường cách làm ra, điều cần quan tâm đó là phương pháp. Phương pháp là cách làm, giải pháp có hệ thống, logic, bài bản. Để nắm được phương pháp, thì không chỉ dựa vào trực giác mà phải hiểu được bản chất, nắm được tại sao mình phải làm vậy khi gặp tình huống như vậy.

Một người sẽ trở thành nghệ nhân nếu ngoài cách làm, phương pháp, anh ta có thể nắm được phương pháp luận hoặc sáng tạo ra phương pháp luận. Phương pháp luận là hệ thống các nguyên tắc, lý thuyết và cách thức được áp dụng để nghiên cứu và giải quyết vấn đề. Người nắm được phương pháp luận sẽ luôn tiếp cận vấn đề một cách có hệ thống, logic, và dựa trên những phương pháp hợp lý, đúng đắn.

Bất chấp công ty của bạn có phân chia cấp bậc như thế nào, thì mỗi chúng ta nên có một cách để định vị bản thân mình. Và ở trên là cách định vị chủ quan mà mình đưa ra để phấn đấu.

Mình cũng chỉ đang cố gắng trở thành một nghệ nhân thôi.
Đường còn xa lắm.

Trân trọng